Krajowy system ewidencji materiałów jądrowych polega na weryfikacji ilościowej materiałów jądrowych.
Krajowy system ewidencji materiałów jądrowych, spełniający funkcję kontroli nad tymi materiałami w Polsce, wypełnia zobowiązania państwa wynikające z:
- Artykułu III Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), sporządzonego w Moskwie i Londynie dnia 1 lipca 1968 r. Dz. U. 1970 nr 8 poz. 60. Układ zaczął obowiazywać w Polsce 5 marca 1970 r.
- Porozumienia między Królestwem Belgii, Królestwem Danii, Republiką Federalną Niemiec, Irlandią, Republiką Włoską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Królestwem Niderlandów, Europejską Wspólnotą Energii Atomowej i Międzynarodową Agencją Energii Atomowej dotyczącego wprowadzenia w życie artykułu III ustęp 1 i 4 Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, podpisanego w Brukseli dnia 5 kwietnia 1973 r. Dz. U. 2007 nr 218 poz. 1617. Porozumienie obowiązuje w Polsce od 1 marca 2007 r.
- Protokołu dodatkowego do Porozumienia między Republiką Austrii, Królestwem Belgii, Królestwem Danii, Republiką Finlandii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Grecką, Irlandią, Republiką Włoską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Królestwem Niderlandów, Republiką Portugalską, Królestwem Hiszpanii, Królestwem Szwecji, Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a Międzynarodową Agencją Energii Atomowej dotyczącego wprowadzenia w życie artykułu III ustęp 1 i 4 Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej podpisanego w Wiedniu dnia 22 września 1998 r. (01.03.2007) Dz. U. 2007 nr 156 poz. 1096. Protokół wszedł w życie 1 marca 2007 r.
- Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej podpisanego w Rzymie 25 marca 1957 r. W Polsce postanowienia Traktatu obowiazują od momentu akcesji do Unii Europejskiej.
- Rozporządzenia Komisji (Euratom) nr 302/2005 z dnia 8 lutego 2005 r. w sprawie stosowania zabezpieczeń przyjętych przez Euratom (Dz.U. UE L54 z 28 lutego 2005 r.)
Ewidencję i kontrolę materiałów jądrowych prowadzi, w imieniu Prezesa PAA, Departament Nadzoru i Kontroli PAA. W sprawach dotyczących kontroli eksportu i importu materiałów jądrowych, towarów strategicznych i technologii podwójnego zastosowania PAA współpracuje z Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii. Na podstawie opinii przekazywanych w ramach systemu Tracker przez PAA i inne ministerstwa, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii wydaje decyzje w sprawach odnoszących się do kontroli eksportu i importu.
Informacje o zmianach ilościowych stanu materiałów jądrowych u użytkowników są centralnie zbierane przez system ewidencji i kontroli materiałów jądrowych w PAA. Miesięczne sprawozdania są przekazywane do Euratom Safeguards Office (ESO) przez użytkowników obiektów jądrowych w formie elektronicznych raportów.
Inspektorzy dozoru jądrowego z Wydziału ds. Nieproliferacji wraz z inspektorami Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej dokonują kontroli w obiektach w celu zweryfikowania danych o materiałach jądrowych, jak również kontroli uzupełniających w ramach realizacji postanowień Protokołu Dodatkowego. Celem tych kontroli jest zweryfikowanie zadeklarowanej działalności w zakładach.
